Η παρακμή των παρηκμασμένων

Αναδημοσίευση από άρθρο μου στην "Νέα Σελίδα" στις 19/9/17

εικόνα από GreenCarfuel

Ενόχλησε τον κύριο Πάσχο Μανδραβέλη η δήλωση μου ότι για την πετρελαϊκή ρύπανση φταίει η εξάρτηση από το πετρέλαιο και βγάζει τα ζοφερά συμπεράσματα του στο άρθρο του «Σε τροχιά παρακμής».

Γράφει λοιπόν: Όπως θα έλεγε και ο οικολόγος-υπουργός Γιάννης Τσιρώνης, πρέπει να αλλάξει η κοινωνία, να απεξαρτηθεί από το πετρέλαιο (δηλαδή να μην έχουμε αυτοκίνητα, βάρκες, πλοία, καλοριφέρ κ.λπ.) για να μπορούμε να κάνουμε μπάνιο στη Γλυφάδα.

Θυμίζει ο κύριος Μανδραβέλης τους αριστοκράτες-γαιοκτήμονες στην σειρά του BBC «ο πύργος του Ντάουντον» που αδυνατούσαν να αφομοιώσουν τις επαναστατικές αλλαγές της εποχής τους, την γυναικεία χειραφέτηση, την μισθωτή εργασία, τα εργασιακά δικαιώματα. Βλέποντας λοιπόν τον κόσμο τους να χάνεται, έβλεπαν παντού παρακμή. Πράγματι υπήρχε παρακμή, αλλά δεν παρήκμαζε η κοινωνία, αλλά ο κόσμος της φεουδαρχίας, ενώ αντίθετα ήκμαζε η αστική τάξη. Φυσικά οι γαιοκτήμονες ήταν αδύνατον να βιώσουν τη νέα πραγματικότητα. Από την δική τους οπτική, η δική τους παρακμή ταυτιζόταν με την παρακμή ολόκληρης της κοινωνίας.

Άρχοντες και υπηρέτες
Αναδημοσίευση από Dawnton Abbey/Netflix

Βέβαια η βρετανική αριστοκρατία είχε ένα μεγαλείο. Στηριζόταν σε δόξα αιώνων και σε κοινωνικές σταθερές που είχαν μείνει αμετάβλητες για πολλές γενιές. Η νοσταλγία λοιπόν της βρετανικής υπαίθρου και του κόσμου που χάθηκε με την αστική επανάσταση είναι σε μεγάλο βαθμό δικαιολογημένη και έχει εμπνεύσει δεκάδες λογοτεχνικά έργα. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και οι υπηρέτες των γαιοκτημόνων, συχνά αδυνατούσαν να  αντιμετωπίσουν την νέα πραγματικότητα της εργασιακής ελευθερίας και ανασφάλειας. Συνέβαινε λοιπόν οι υπηρέτες του πρίγκιπα, να είναι πιο πιστοί στην φεουδαρχία από τον ίδιο τον πρίγκιπα.

Αντίθετα η μετεμφυλιακή Ελλάδα δεν έχει να επιδείξει κανένα μεγαλείο:

·         Εκατομμύρια άνθρωποι εκόντες άκοντες εγκατέλειψαν την ύπαιθρο και τα παραδοσιακά τους επαγγέλματα. Είμαστε ίσως η μοναδική χώρα, όπου η έννοιες «χωριάτης, επαρχιώτης, τσοπάνος» εξευτελίστηκαν και έγιναν συνώνυμα της μειωμένης ευφυΐας. Η έννοια «παράδοση» που επί αιώνες ήταν ταυτόσημη της νεωτερικότητας ταυτίστηκε με την συντήρηση και την οπισθοδρόμηση.

·         Ο δοσιλογισμός και το «κοίτα την δουλειά σου» κυριάρχησαν στην κοινωνική ζωή.

Σχολάζουσες Γαίες: Ο Γίγαντας που κοιμάται

Πώς θα ξαναζωντανέψουμε την ύπαιθρο με χιλιάδες θέσεις εργασίας στην πρωτογενή παραγωγή

30 August 2017, 11:45

Αναδημοσίευση από 

Η μετεμφυλιακή ιστορία της Ελλάδας, είναι ιστορία εγκατάλειψης της υπαίθρου και της παραγωγικής μας κληρονομιάς.

Ο πληθυσμός των πόλεων με περισσότερους από 50.000 κατοίκους ξεπερνά πλέον τα 5,5 εκατομμύρια.

Τα δύο τρίτα της χώρα μας εγκαταλείφθηκαν.

Η πληθυσμιακή όμως εγκατάλειψη είναι μόνο η μία πλευρά.

Χειρότερη, κατά την γνώμη μου, είναι η εγκατάλειψη της παραγωγικής κληρονομιάς: Από την δεκαετία του 50, με μία άνευ προηγουμένου πολιτισμική προπαγάνδα, οι έννοιες «τσοπάνος», «αγρότης», «βλάχος», «χωριάτης», ταυτίστηκαν με την αγραμματοσύνη και την οπισθοδρόμηση.

Έγιναν συνώνυμα του πρωτογονισμού, του άξεστου, της αφέλειας και της κουτοπονηριάς.

Ο νέος άνθρωπος, που ήθελε να μορφωθεί, να οραματιστεί, να αναζητήσει την καινοτομία, δεν μπορούσε να είναι τσοπάνος, δεν μπορούσε να είναι χωριάτης.

Ενώ λοιπόν οι τσοπάνηδες της Ελβετίας ή της Αυστρίας της Γερμανίας ή της Ολλανδίας εκσυγχρονίζονταν και μπήκαν δυναμικά στον 21ο αιώνα, στην Ελλάδα τα επαγγέλματα αυτά ταυτίστηκαν με τα γηρατειά ή την έλλειψη φιλοδοξίας.

Το επαγγελματικό λοιπόν δυναμικό του πρωτογενούς τομέα δεν αδυνάτισε μόνο πληθυσμιακά, αλλά και ποιοτικά!

ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η απαξίωση του ανθρώπινου δυναμικού υπήρξε καθοριστικός παράγοντας στην μη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων: αντί να επενδυθούν στην ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία, διοχετεύτηκαν κυρίως στην ψηφοθηρία του πελατειακού καθεστώτος.

Φτάσαμε σε ακραίες περιπτώσεις, να επιδοτείται έκταση με 10.000€, χωρίς να παράγει απολύτως τίποτα!

Μετά το 1989, η είσοδος στην ελεύθερη αγορά των πρώην σοσιαλιστικών χωρών, με χαμηλά κόστη, αλλά πολύ υψηλή τεχνογνωσία, συντελεί στην ραγδαία μείωση του αγροτικού ΑΕΠ.

Τέλος η παγκοσμιοποίηση έφερε στην αγορά προϊόντα σε τιμές αδιανόητες για τον Έλληνα παραγωγό: Η τιμή του κατεψυγμένου χυμού που φτάνει από χώρες της Λατινικής Αμερικής, δεν καλύπτει ούτε τις αμοιβές για την συλλογή εσπεριδοειδών στην Ελλάδα.

Έτσι, σημαντικό ποσοστό καλλιεργήσιμης γης, ακόμα και δενδρωδών καλλιεργειών, εγκαταλείφθηκαν και σχολάζουν:

• Δημόσιες γαίες, και μοναστικά ή εκκλησιαστικά κτήματα, που παλιά παραχωρούνταν σε ακτήμονες, μένουν στα αζήτητα.

• Γη συνεταιρισμών υπό εκκαθάριση, μνημείων του πελατειακού καθεστώτος.

• Ιδιωτικές εκτάσεις, που οι σημερινές τιμές παραγωγού καθιστούν ασύμφορη την εκμετάλλευσή τους.

ΤΙ ΑΞΙΖΟΥΝ ΟΙ ΣΧΟΛΑΖΟΥΣΕΣ ΓΑΙΕΣ;

Η σχολάζουσα γεωργική γη είναι ένας γίγαντας αξίας πολλών δισεκατομμυρίων.

Οικιστικές πυκνώσεις στους δασικούς χάρτες

Δημοσιεύτηκε στην ΕΦ.ΣΥΝ στις 31-7-17

afthaireta-dasos.jpg

EUROKINISSI / ΧΑΣΙΑΛΗΣ ΒΑΪΟΣ

31.07.2017, 20:24 | Ετικέτες:  δάση, κυβέρνηση, ακίνητα

Συντάκτης: 

Γιάννης Τσιρώνης*

Μονόδρομος για να προστατευτεί το περιβάλλον και το συνταγματικό δίκαιο

Η εγκληματική αδράνεια όλων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, μετά τη μεταπολίτευση οδήγησαν σε ένα εκρηκτικό καρκίνωμα, μέσα στην καρδιά των δασών μας: 700.000 περίπου ακίνητα, σε αυθαίρετες οικιστικές πυκνώσεις, κατακερματίζουν τα δάση μας, κυρίως μάλιστα τα περιαστικά.

Οι προηγούμενες κυβερνήσεις όχι μόνο δεν προσπάθησαν να σταματήσουν το φαινόμενο, αλλά αντίθετα το αξιοποίησαν για άγρα ψήφων. Γενιές και γενιές πολιτικών έκαναν καριέρες με την υπόσχεση να νομιμοποιήσουν την αυθαιρεσία ή τουλάχιστον να κάνουν τα στραβά μάτια.

Ταυτόχρονα αναπτύχθηκε και η οικονομική διαφθορά: 3.000-5.000€ καταγγέλλεται ότι άξιζε μία ευνοϊκή πράξη χαρακτηρισμού, εάν κάποιος επίορκος υπάλληλος βάφτιζε μία ιδιοκτησία «μη δασικό αγροτεμάχιο», όταν όλες οι γύρω ιδιοκτησίες χαρακτηρίζονταν ως δασικές. Έτσι έχουμε το τραγικό φαινόμενο, στην ίδια ακριβώς γεωγραφική περιοχή, να έχουμε ανακατεμένες άναρχα κατοικίες, που άλλες έχουν κηρυχθεί αμετάκλητα κατεδαφιστέες και άλλες έχουν νομιμοποιηθεί. Φυσικά γύρω από αυτές τις κατοικίες έχουν φτιαχτεί δρόμοι, λειτουργούν δίκτυα, που θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, ακόμα και εάν κατεδαφιστούν κάποια κτίσματα.

Συνήθως τελικά, τα κριτήρια για το εάν μία ιδιοκτησία είναι δασική ή όχι δεν ήταν η επιστήμη της δασολογίας, αλλά η πελατειακή πολιτική εξάρτηση και η διαφθορά. Και αυτό συνεχίστηκε για δεκαετίες, δημιουργώντας ένα εφιαλτικό ανακάτεμα δασικών και μη δασικών ιδιοκτησιών. Πιο χαρακτηριστική περίπτωση, που έφτασε μέχρι την ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς, είναι μία έκταση στην Αττική: ο ίδιος ακριβώς υπάλληλος, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ίδια ακριβώς έγγραφα, την χαρακτήρισε σε διάστημα λίγων ετών την μία φορά δασική και την άλλη αγροτική!

Και εδώ υπάρχει μία καθοριστική λεπτομέρεια: Το ΣτΕ ήταν αδύνατον να παρέμβει σε αυτό το έγκλημα αποχαρακτηρισμών, για έναν πολύ απλό λόγο: 

⇒ Εάν κάποιος λάδωνε έναν επίορκο υπάλληλο και κατάφερνε να χαρακτηριστεί η ιδιοκτησία του ως «ΜΗ ΔΑΣΙΚΗ», κανένας περίοικος δεν ανακινούσε την υπόθεση, οπότε δεν έφτανε ποτέ στην δικαιοσύνη: Χιλιάδες ιδιοκτησίες πήραν ευνοϊκό για τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη χαρακτηρισμό, χωρίς να ελεγχθούν από καμία δικαστική διαδικασία.

⇒ Μόνο όταν η πράξη χαρακτηρισμού ήταν αρνητική για τον ιδιοκτήτη είχαμε ενδεχόμενη προσφυγή στην δικαιοσύνη.

Έτσι καταλήξαμε στην σημερινή πραγματικότητα, στην οποία μπαίνει και ένας τελευταίος παράγοντας: Η πολιτεία εκ των υστέρων ρυμοτόμησε πόλεις ολόκληρες που ήταν κάποτε δάση. Ολόκληρη η Γλυφάδα, η Νέα Ιωνία, ο Περισσός και άλλες πόλεις ήταν κάποτε δάση. Το ΣτΕ επικυρώνοντάς τα ρυμοτομικά νομιμοποίησε εκ των υστέρων καταπατήσεις και εκχερσώσεις. Αυτή η πρακτική έδινε κουράγιο στους οικιστές, ότι θα έρθει η σειρά τους και θα μπορούσαν να ζήσουν νόμιμα.

Αυτή η ζοφερή πραγματικότητα έφτασε κάποια στιγμή στο επέκεινα:

• Σειρά δικαστικών αποφάσεων έβαλε φρένο στις υποσχέσεις για περαιτέρω νομιμοποιήσεις. Η μόνη ελπίδα του πελατειακού καθεστώτος, ήταν πλέον η κωλυσιεργία στην ανάρτηση και την κύρωση δασικών χαρτών.
• Την ίδια στιγμή αυτή η καθυστέρηση έγινε βρόχος στην οικονομική ανάπτυξη: Όποιος επενδυτής, αγρότης, βιοτέχνης, προσπαθούσε με νόμιμο τρόπο να πάρει μία άδεια παραγωγικής μονάδας κόλλαγε για μήνες ή και χρόνια στην στις γραφειοκρατικές αντιφάσεις του φαύλου καθεστώτος, για το τι είναι και τι δεν είναι δάσος. Ιδιαίτερα οι ξένοι επενδυτές, που δεν ήταν εξοικειωμένοι στα «γρηγορόσημα», έφευγαν τρέχοντας  αηδιασμένοι!
• Τέλος οι ίδιοι οι οικιστές, παρακαλούν να λήξει η ομηρία τους: «Ας αποφασίσει η πολιτεία επιτέλους! Πληρώνουμε φόρους για μια περιουσία του πατέρα μας ή του παππού μας και δεν ξέρουμε εάν μας ανήκει»! 

Πώς όμως μπορεί να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος; Οι εναλλακτικές δεν είναι απεριόριστες:

ΑΡΙΣΤΕΙΑ

Επιδίωξη βελτίωσηςκαι αυτοβελτίωσης ή διχαστικό θέαμα;*

*Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Συντακτών στις 9-7-17

«...γιατί φαντάζομαι [Μητρόδωρε]πως θα ‘χεις ν’ αναφέρεις ένα σωρό τέτοιες περιπτώσεις, ανθρώπων που παρατήρησες ότι προσλαμβάνουν με τρόπο κάπως γελοίο τις λέξεις, δίνοντάς τους οποιοδήποτε άλλο νόημα πέρα από αυτό που πραγματικά έχουν....»

Επίκουρος

Μαθητές στην ημέρα Ανεξαρτησίας
στις ΗΠΑ

Το 1967 ο Γκυ Ντεμπόρ στη «Κοινωνία του Θεάματος», επισημαίνει την κυριαρχία του θεάματος σε βάρος των πραγματικών αξιών. Η νεοελληνική κοινωνία βρίθει δυστυχώς παραδειγμάτων, όπου θεμελιακές αξίες εξευτελίζονται υποκαθιστάμενες από κούφια θεάματα.

Παράδειγμα η χουντική εφημερίδα με τίτλο ...«Ελεύθερος Κόσμος».

Aλλά και μεταπολιτευτικά το φαίνεσθαι παραχάραξε την ουσία:

• Τι σχέση έχει η έννοια του σοσιαλισμού με τους ημέτερους του ΠΑΣΟΚ;
• Τι σχέση έχει η «ιδιωτική πρωτοβουλία» με το πελατειακό περιβάλλον της ΝΔ, όπου δήθεν επιχειρηματίες απομύζησαν τα χρήματα των ασφαλιστικών ταμείων, τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και δημόσια περιουσία;

Ο θυμόσοφος λαός περιγράφει το χάσμα ανάμεσα στην ουσία και το «θεαματικό περιτύλιγμα» λέγοντας ότι ...«στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις».

Πρόσφατη παραχάραξη αξιακής έννοιας είναι η «αξιολόγηση»: Οι δημιουργοί του πελατειακού κράτους δηλώνουν «εξυγιαντές» και «πρωτεργάτες της αξιοκρατίας». Η πραγματική επιδίωξη ήταν, να γίνουν εξιλαστήρια θύματα της κρίσης όσοι άτυχοι δεν είχαν κατάλληλο «μέσον» για να «αξιολογηθούν» ευνοϊκά.

Υποστηρίζω σθεναρά, ότι η αξιολόγηση είναι μονόδρομος για βελτίωση της απόδοσης και ολική ποιότητα, δηλαδή για ένα αποδεκτό ποιοτικό επίπεδο όλων των κρίκων κάθε δημόσιας λειτουργίας. Θεμελιώδης στόχος της σύγχρονης διοίκησης είναι το βέλτιστο συνολικό αποτέλεσμα από ανθρώπους διαφορετικών προσόντων. Αντίστροφα: αξιολόγηση που οδηγεί σε ανθρώπινο δυναμικό δύο ταχυτήτων, καταλήγει σε κακή ολική ποιότητα! Δεν είναι τυχαία η αρνητική αντίδραση ιδιοκτήτη ενός από τα καλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια στον νόμο Μητσοτάκη 4250/14: Η αξιολόγηση οφείλει να οδηγεί όλους ανεξαιρέτως τους δασκάλους σε ένα αποδεκτό ποιοτικό επίπεδο και όχι κάποια «τυχερά» παιδιά να έχουν ικανούς δασκάλους και κάποια άλλα λιγότερο ικανούς και κακοπληρωμένους.

Την ίδια παραχάραξη υφίσταται μία θεμελιώδης για την εκπαιδευτική λειτουργία έννοια: Η Αριστεία!

Adapt or Die?

Η ομιλία στο συνέδριο του Economist

Αξιότιμες κυρίες και κύριοι

Ευχαριστώ τους διοργανωτές που μου δίνουν την ευκαιρία να απευθύνω λίγες σκέψεις στο συνέδριο σας και να δώσω συγχαρητήρια, που αφιερώνουν την φετινή διοργάνωση στην βιωσιμότητα.

Όπως όλοι γνωρίζουμε η Ελλάδα μετά από 6 χρόνια κρίσης επαναπροσδιορίζει την οικονομία της και μπαίνει σε τροχιά ανάκαμψης. Η κρίση ήταν και μία ευκαιρία αναστοχασμού και ριζικών αλλαγών σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.

Δεν θεωρώ ανάγκη να επιχειρηματολογήσω για την καταστρεπτική πολιτική των μνημονίων. Οι ίδιοι οι εμπνευστές τους παραδέχονται ότι τα αποτελέσματα ήταν τραγικά για την οικονομία και την κοινωνία. Κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν είχαν υπολογίσει ότι για την χαμηλή παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας δεν έφταιγαν οι «τεμπέληδες» όπως αποκλήθηκαν Έλληνες, αλλά ένα διεφθαρμένο καθεστώς διαπλοκής δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και ένα πολιτικό σύστημα που στηρίχθηκε στις πελατειακές σχέσεις. Ένα καθεστώς που έμεινε σχεδόν αλώβητο μέχρι τον Ιανουάριο του 15

Ωστόσο η μάχη που δίνει με συνέπεια η κυβέρνηση μας ενάντια στην διαφθορά και την διαπλοκή δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε, ότι η κρίση δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Μεγάλες προκλήσεις αναδύονται μπροστά μας και απειλούν τον πλανήτη και ολόκληρη την ανθρωπότητα:

Η γεωπολιτική αστάθεια παραμένει και εντείνεται σε χώρες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής. Θα πρέπει να αποκρούσουμε με σθένος τον ανιστόρητο μύθο ότι αυτές οι