Υπάρχει μέλλον για τους «κουμπούρες» κυρία Κεραμέως;

Ή τα ταλέντα, κατά τη γνώμη σας, εξαρτώνται από ...την τσέπη των γονιών; 

Μαζί με  την κυνηγετική περίοδο, ξεκίνησε και το κυνήγι …των «κακών μαθητών». Με την ανακοίνωση των βάσεων των πανελληνίων εξετάσεων ξεκίνησαν ομαδόν οι τουφεκιές από τα εξαπτέρυγα του νεοφιλελευθερισμού:

•          Θα ντρέπεται ο Πυθαγόρας που θα εισέλθει στο μαθηματικό Σάμου φοιτητής με 3125 μόρια!
•          Θα χτίζει σπίτια όποιος  μπήκε σε σχολή Πολιτικών Μηχανικών με 7600 μόρια;

Αφηγήματα δεκαετιών, όταν οι … «κουμπούρες» κατέληγαν να σπουδάσουν στην Ιταλία, την Βουλγαρία ή οι πιο ευκατάστατοι, στις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Τελικά πολλοί «κουμπούρες» αποδείχθηκαν καλύτεροι επιστήμονες από τους αριστεύσαντες στις εισαγωγικές.

Φοβάμαι ότι αναπαράγεται η ίδια ανυπόστατη και προσβλητική ανοησία: Οι αποτυχόντες στον διαγωνισμό που αποκαλείται «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ» υφίστανται τον στιγματισμό του «ανίκανου».

Τι σημαίνει όμως η αποτυχία στις Πανελλήνιες;

•           Πιθανόν σημαίνει ότι το συγκεκριμένο παιδί είχε ατυχία στα δύο πρώτα μαθήματα και τα παράτησε.
•           Το πιθανότερο: Ήταν απλά αδιάβαστο, απεχθανόταν το σχολείο, δεν πρόσεχε στην τάξη και αντιμετώπιζε με φρίκη τα διαγωνίσματα.

Πιθανότατα λοιπόν τα 3125 μόρια να είναι δίκαιος βαθμός. Αυτό όμως σημαίνει ότι το παιδί είναι ανίκανο να γίνει πολιτικός μηχανικός, οδοντίατρος ή νομικός; Όποιος κάνει τέτοια λογικά άλματα είναι πιθανότατα άσχετος σε ζητήματα εκπαίδευσης και εάν κατέχει θέσεις επιρροής (δημοσιογράφος, πολιτικός) είναι δυνάμει και επικίνδυνος.

Ο βαθμός των πανελληνίων δεν είναι κριτήριο ταλέντου ή γνωστικής ικανότητας:

 

• Είναι δεδομένη η δυσανεξία ακόμα και χαρισματικών παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο  Αϊνστάιν φέρεται να χαρακτήριζε το σχολείο «καψώνι για ανεγκέφαλους». Ο Raymond Smullyan[i], ένας από τους σημαντικότερους λογικολόγους όλων των εποχών, παράτησε το σχολείο  διότι όπως έλεγε «κανείς δεν θα με δίδασκε αυτά που ήθελα να μάθω». Χωρίς απολυτήριο λυκείου, έκανε αρκετές αποτυχημένες απόπειρες να σπουδάσει αλλά τα παρατούσε και ζούσε ως ταχυδακτυλουργός και μουσικός. Στα 34 του, χάρη σε μία εργασία του, έστω και χωρίς απολυτήριο, ένας καθηγητής του ο Rudolf Carnap του πρότεινε μία θέση διδάσκοντα στο πανεπιστήμιο του Ντάρτμουθ. Ύστερα από έναν χρόνο το πανεπιστήμιο του Σικάγου του απένειμε το πτυχίο (B.A.) και μάλιστα του έδωσε διάκριση για ένα μάθημα που δίδαξε …χωρίς να το έχει διδαχθεί ποτέ! Στα 37 του πήρε το διδακτορικό του από το Πρίνστον και έκτοτε ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα. Για τους αδαείς, που θεωρούν την αποτυχία στις Πανελλήνιες τεκμήριο γνωστικής ανικανότητας, ο Smullyan θα ήταν αδύνατον να γίνει μαθηματικός και μάλιστα ένας από τους σημαντικότερους του αιώνα μας.

• O δεύτερος λόγος είναι ότι δεν έχουν όλα τα παιδιά ταυτόχρονη διανοητική ανάπτυξη, ούτε έχουν κατασταλάξει σε δεξιότητες. Μιλώντας για τον εαυτό μου, εξακολουθώ να λατρεύω την χημεία που σπούδασα, αλλά θεωρώ ότι μάλλον θα είχα γίνει καλύτερος νομικός ή ιστορικός. Έχει σκεφτεί κανείς από τους υπερασπιστές της σημερινής προκρούστειας κλίνης που με θράσος αποκαλούν «σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ», ότι κάποιος μπορεί να διαπρέψει στην νομική, ενώ είναι άριστος στα μαθηματικά του σχολείου και απεχθάνεται τα αρχαία και τα λατινικά, και αντίστροφα μπορεί κάποιος να γίνει εξαίρετος προγραμματιστής, ενώ λατρεύει τα αρχαία και είναι «σκράπας» στην φυσική και τη χημεία;

Μπορούμε λοιπόν να πούμε για όσα παιδιά πήραν χαμηλή βαθμολογία στις Πανελλήνιες, ότι δεν αποδίδουν στο συγκεκριμένο σύστημα εξέτασης αλλά όχι ότι είναι ανίκανα να σπουδάσουν. Το σύστημα είναι αντικειμενικό, αλλά όχι δίκαιο για όλους.

Δεν δέχομαι ότι η αξιότιμη κυρία υπουργός είναι άσχετη. Η κυρία Κεραμέως είναι έξυπνη πολιτικός, και ασφαλώς γνωρίζει ότι η αξιοσύνη κάθε παιδιού δεν συναρτάται με τα αποτελέσματα των πανελληνίων. Σίγουρα έχει στο περιβάλλον της άξιους επιστήμονες που απέτυχαν στις πανελλήνιες και σπούδασαν στο εξωτερικό.

Γιατί λοιπόν επιμένει η υπουργός στον αποκλεισμό όσων δεν πέτυχαν 10.000 μόρια στις Πανελλήνιες; Μήπως για να εφαρμόσει συστήματα άλλων χωρών; Αυτό δεν ισχύει! Στις υπόλοιπες χώρες κατά κανόνα η εισαγωγή σε σχολές είναι ελεύθερη με τον βαθμό του απολυτηρίου. Σε σχολές υψηλής ζήτησης κάθε πανεπιστήμιο ορίζει ελάχιστη βάση εισαγωγής. Εάν δεν εμπιστεύεται το εθνικό απολυτήριο, ζητά International Baccalaureate(ΙΒ)[ii]. Κανένα από αυτά τα συστήματα δεν προσομοιάζει με τον κόφτη της κυρίας Κεραμέως. Ειδικότερα:

1.       Τα πανεπιστήμια προκαθορίζουν τα κριτήρια εισαγωγής[iii]. Αντίθετα στην Ελλάδα βρίσκονται έξω από την Ιατρική παιδιά με 19.000 μόρια, εάν οι ανταγωνιστές τους έγραψαν καλύτερα εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα.

2.       Σε κανένα δίκαιο σύστημα δεν προκύπτει αξιολόγηση αποκλειστικά από ένα διαγώνισμα ετησίως. Υπάρχουν πολλαπλές αξιολογήσεις στη διάρκεια της χρονιάς σε όλα τα ξένα λύκεια και στο ΙΒ[iv].

3.       Όλα τα συστήματα έχουν περιθώριο δεύτερης ευκαιρίας και όχι την επανάληψη της ίδιας δοκιμασίας.

Καμία λοιπόν σχέση δεν έχουν τα διεθνή κριτήρια αξιολόγησης με τον κόφτη των 10.000 μορίων

της κυρίας Κεραμέως. Αν η υπουργός θέλει να αναβαθμίσει το λύκειο, ας εφαρμόσει ένα αξιόπιστο σύστημα απολυτηρίου και κάθε σχολή ας ορίσει τα κριτήρια εισαγωγής, οπότε τα παιδιά που δεν διεκδικούν εισαγωγή σε σχολές υψηλής ζήτησης, ας εισέρχονται στις υπόλοιπες με τον βαθμό του απολυτηρίου τους.

Επομένως η υπουργός δεν κάνει μεταρρύθμιση. Απλά με  δύσκολα θέματα στον διαγωνισμό, χιλιάδες παιδιά αποκλείονται από την δωρεάν δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά  με το απολυτήριο λυκείου τους, εάν χρυσοπληρώσουν δικαιούνται να σπουδάσουν στο εξωτερικό, είτε σε ιδιωτικά ΙΕΚ, που συνδέονται με κάποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού και δίνουν πτυχία ισοδύναμα με τα ελληνικά. Η δυσφήμιση των παιδιών μας είναι ο φερετζές που κλείνει τις πύλες των δημόσιων ΑΕΙ για να ταΐσει τις τσέπες των ιδιωτικών ΙΕΚ.

Με απλά λόγια: Για να γίνεις Smullyan στην Ελλάδα πρέπει να έχεις φραγκάτους γονείς!

Ρωτάω λοιπόν τα αδαή παπαγαλάκια που παριστάνουν τους δημοσιογράφους και  γίνονται ανάλογα με την επικαιρότητα «ειδήμονες» στα εθνικά, στην οικονομία ή την εκπαίδευση:

Εάν διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους με το παιδί που πέτυχε στους πολιτικούς μηχανικούς με 7600 μόρια και το στιγματίζουν, γιατί δεν διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους με το παιδί που πέτυχε 760 μόρια και ο πατέρας του θα το στείλει στο εξωτερικό να γίνει πολιτικός μηχανικός; Είναι λιγότερο «κουμπούρας» εκείνος που θα πληρώσει για να σπουδάσει, από εκείνον που ήταν μέσα στους επιτυχόντες σε κάποια σχολή, έστω και με λιγότερα από 10.000 μόρια;                                                                                    

 [i] Τα στοιχεία της βιογραφίας του διάσημου μαθηματικού αναφέρονται στην ελληνική έκδοση του βιβλίου του «Την κυρία ή την τίγρη;» εκδόσεις Κάτοπτρο 1998

[ii] https://anatolia.edu.gr/images/highschool/IBDP/IBDP_Handbook_Greek_Class_of_2019.pdf

[iii] από τον κανονισμό λειτουργίας του IB "….Τα περισσότερα πανεπιστήμια του εξωτερικού στηρίζουν την επιλογή τους σε πέντε στοιχεία: 1) Την αναλυτική βαθμολογία των τριών τελευταίων τάξεων του σχολείου. 2) Την προσωπική δήλωση του μαθητή/-τριας και κάποια δείγματα γραφής. 3) Την πρόβλεψη του σχολείου για την τελική βαθμολογία. 4) Τη συστατική επιστολή του καθηγητή-σύμβουλου σπουδών ή του Διευθυντή, που συνοδεύει την αίτηση και τις επιστολές μεμονωμένων καθηγητών, όταν ζητούνται. Οι επιστολές αυτές συμπεριλαμβάνουν στοιχεία της συνολικότερης πορείας των μαθητών, όπως αυτή αποτυπώνεται και στο εσωτερικό σύστημα ενημέρωσης που τηρείται στο σχολείο (“comments”). 5) Την απόδοση του μαθητή/τριας σε ειδικές απαιτήσεις όπως ειδικά τεστ, συνέντευξη, φάκελος εργασιών/portfolio ορισμένων κλάδων (πχ ιατρική, τέχνες, αρχιτεκτονική κ.α.) ή πανεπιστημίων.

……………………………………………… Η εξασφάλιση θέσης σε ένα πανεπιστήμιο δεν εξαρτάται μόνο από τον προβλεπόμενο βαθμό. Μεγάλη σημασία και βαρύτητα έχει η προσωπική δήλωση (personal statement) ή το δείγμα γραπτού που ζητούν πολλά πανεπιστήμια από τους/τις υποψηφίους ως μέρος του πακέτου της αίτησής τους………………………………………………."

[iv] Από τον κανονισμό λειτουργίας του IB "….Για το σκοπό αυτό η σχολική χρονιά έχει χωριστεί σε τρία τρίμηνα ενώ διενεργούνται ενδοσχολικές εξετάσεις τον Ιούνιο του πρώτου έτους και το Μάρτιο του δεύτερου. Για να εξαχθεί ο τελικός βαθμός κάθε σχολικού έτους υπολογίζεται ο προφορικός βαθμός κάθε τριμήνου με συντελεστή 20% ενώ ο βαθμός των τελικών εξετάσεων (Ιουνίου ΙΒ1, Μαρτίου ΙΒ2) υπολογίζεται με συντελεστή 40%....."